Volksgezondheid was een eeuw geleden een vrij ingewikkeld onderwerp. Vooral in de naoorlogse periode, toen honger en schaarste aan hulpbronnen een groot deel van de samenleving teisterden. Het was niet voor niets dat volksgeloof en huismiddeltjes om kwalen te bestrijden aan de orde van de dag waren.
Carmen Bonet, Carme la Comare (uit Dénia), bij een doop. Gemeentearchief van Dénia. Fons V. BalaguerHet Gemeentearchief van Denia, in «De blik van het archief nr. 71» deelt een opmerkelijk feit over de liederen die jongeren destijds zongen na de doop van pasgeborenen. De angst dat de baby te vroeg zou sterven, zorgde er destijds voor dat families het christelijke ritueel uitvoerden in de eerste twee weken na de geboorte van de pasgeborene. "Echter, de kindersterfte daalde eind jaren vijftig en in de jaren zestig", aldus het Archief.
Deze angst was 'geïnternaliseerd' in de maatschappij en kwam tot uiting in het populaire liedje 'padrí pollós'. Het doel van de jongste leden was om de peetouders van de pasgeborene te laten vieren dat het kind goed zou zijn door snoep en geld bij de uitgang van de kerk te gooien. De kinderen die het snel zongen, konden de offers pakken die in de lucht werden gegooid en die uiteindelijk op de grond vielen.
Volgens het Gemeentearchief van Dénia werd "de figuur van de peters en meters, naast het sacrament, gezien als een toekomstige steun voor de baby" en werd er gespecificeerd dat "de peters en meters, om goed te zijn, "mogelijkheden" moesten hebben, gesymboliseerd door de snoepjes en het geld dat ze naar de jongeren gooiden."
Het opmerkelijke dat de Dianense-entiteit benadrukt, is dat de formule die in deze spreuk wordt gebruikt, in elke gemeente van de Marina Alta kan verschillen. Wat betreft het verhaal dat hij in Dénia hoorde, beweert hij dat men zich dat nauwelijks herinnert, hoewel er wel een verwijzing naar is gevonden. Deze zegt: "rijke vader-kip, die confits gooit/ arme vader-kip die garrofes gooit..."
Het Archief bevat echter meer varianten die per locatie worden onderscheiden:
- In Pego: "Padrí chickenós / niet één of twee / de peetvader picolí / de peetmoeder picolina / als ze geen jam gooien / zal het beest sterven."
- En Javea: "Padrí pollós / cames de gos / Tireu Confits / Bons i Bonics / Tireu Confitura / zo niet, dan is het wezen erg slecht."
- In Ondara: "Vader kippen / met de staart van de hond / de meter met de snavel / de peter met de snavel / als ze geen jam gooien / zal het kind sterven."
Volgers van het Gemeentearchief van Dénia hebben nog twee versies verzameld:
- In Beniarbeig: «Pardrí pollos / de staart van de gos / de peetvader picotí / en de peetmoeder picotina / als ze geen jam gooien / is het beestje zacht».
- Of nogmaals in Pego: "Padrí pollós / niet één, noch twee / de Pegolí padrí / de Pegolina meter / als je geen jam gooit / zal het kind sterven."
Wat de hele compilatie gemeen heeft met de geografie van de regio, is de "dreiging als er geen opstopping was", benadrukt het Archief, die "de dood van het wezen zou betekenen." Het klinkt luguber, maar hij maakte misbruik van de angst voor de dood van de pasgeborene door een soort spreuk uit te spreken om zo een beloning te krijgen. Anders zou het kwaad drukken op de nieuwe mens die op de wereld kwam. Dat waren natuurlijk andere tijden.
*U kunt helpen dit populaire repertoire uit te breiden door in de reacties de versie en de gemeente waar u deze hebt gehoord te vermelden.
